Η Ιστορία και η Αρχιτεκτονική της Μητρόπολης του Αγίου Δημητρίου στον Μυστρά
Κοντά στην είσοδο της Κάτω Πόλης του Μυστρά, δίπλα στο οχυρωματικό τείχος, βρίσκεται η Μητρόπολη αφιερωμένη στον Άγιο Δημήτριο. Αποτελεί τον αρχαιότερο ναό του λόφου και υπηρέτησε ως θρησκευτικό κέντρο της πόλης, φιλοξενώντας τη μητροπολιτική έδρα Λακεδαιμονίας. Η ίδρυσή του τοποθετείται αμέσως μετά το 1262, με τη μεταφορά της έδρας της μητρόπολης από τη Σπάρτη και τον μητροπολίτη Ευγένιο, ο οποίος υπήρξε ο πρώτος κτήτωρ του ναού. Στα πρώτα του στάδια, ο ναός σχεδιάστηκε ως τρίκλιτη βασιλική με νάρθηκα στα δυτικά.

Κατά την περίοδο 1291-1292, πραγματοποιήθηκαν εκτεταμένες οικοδομικές εργασίες, κατά τις οποίες προστέθηκε κωδωνοστάσιο πάνω από το παρεκκλήσι στη νοτιοδυτική γωνία του ναού. Η επιγραφή στη νότια όψη του νάρθηκα αποκαλύπτει ότι ο μητροπολίτης Νικηφόρος Μοσχόπουλος ήταν υπεύθυνος για αυτές τις μετατροπές, με τη συνδρομή του αδελφού του, Ααρών.

Τον 15ο αιώνα, ο μητροπολίτης Ματθαίος, ο τρίτος κτήτωρ του ναού, προσέθεσε τα υπερώα και μετέτρεψε τον όροφο σε σταυροειδή εγγεγραμμένο πεντάτρουλο ναό, ακολουθώντας τον «τύπο του Μυστρά». Το μνημείο διαρθρώθηκε με βάση τους ναούς της Οδηγήτριας και της Παντάνασσας, συνδυάζοντας στα χαρακτηριστικά του έναν τρίκλιτο βασιλικό στο ισόγειο και έναν εγγεγραμμένο σταυροειδή ναό στον όροφο. Αυτή η ριζική αναδιάρθρωση συνδέεται με το αυτοκρατορικό τυπικό της Κωνσταντινούπολης, καθώς οι άρχοντες παρακολουθούσαν τη Θεία Λειτουργία από τα υπερώα.

Η κατασκευή του ναού είναι προσεγμένη, κυρίως στην ανατολική πλευρά, που ανήκει στην αρχική τρίκλιτη βασιλική και κατασκευάστηκε με το πλινθοπερίκλειστο σύστημα. Στο εσωτερικό του, διακρίνεται ο γλυπτός διάκοσμος, ο οποίος προέρχεται από παλαιότερα μνημεία. Ανάμεσα στα αξιοσημείωτα στοιχεία είναι τα προσκυνητάρια στους πεσσούς του ιερού, το τέμπλο και η πλάκα με τον ανάγλυφο δικέφαλο αετό των Παλαιολόγων, κάτω από τον τρούλο, σημείο όπου σύμφωνα με την παράδοση στέφθηκε ο τελευταίος αυτοκράτορας Κωνσταντίνος ΙΑ΄ Παλαιολόγος, το 1449.

Η Μητρόπολη ξεχωρίζει επίσης για την πλούσια επιγραφική της διακόσμηση και τη ποικιλία ζωγραφικής της. Οι τοιχογραφίες ανήκουν σε τρεις διαφορετικές περιόδους που αντιστοιχούν στις πέντε οικοδομικές της φάσεις, αντικατοπτρίζοντας τις τεχνοτροπίες της κάθε εποχής. Στο συγκρότημα του ναού υπάρχει και μουσείο, το οποίο φιλοξενεί γλυπτά, τοιχογραφίες, εικόνες και ευρήματα από ανασκαφές.

Πηγή: newsbomb.gr